Sick of goodby's

Ο Robert Frank (9 Νοε 1924, Ελβετία) είναι ένας από τους σημαντικότερους φωτογράφους στη σύγχρονη ιστορία του μέσου. Το έργο του επηρέασε τις επόμενες γενιές όσο κανένα άλλο, έγινε έμπνευση και φώλιασε μοναδικά στη ροή της φωτογραφικής ιστορίας. Για περισσότερα από πενήντα χρόνια σπάζοντας τους κανόνες της φωτογραφίας αλλά και της κινηματογραφίας αμφισβήτησε τα σύνορα ανάμεσα στην ακίνητη και την κινούμενη εικόνα. Το φωτογραφικό έργο του “The Americans” (έκδοση 1957 με πρόλογο του σπουδαίου Αμερικανού συγγραφέα Jack Kerouac) αποτέλεσμα μιας  διετούς περιπλάνησης στις Αμερικάνικες πολιτείες είναι σημείο αναφοράς στην πορεία και εξέλιξη της μεταπολεμικής φωτογραφίας. Ορθώνεται σαν μνημείο αποκάλυψης, γεμάτο με εικόνες μοναξιάς και σκιών, αποτυπωμένα ίχνη ομορφιάς αλλά και τρόμου της Αμερικής του ’50 η οποία μπροστά στα μάτια αυτού του “ξένου” ακροβατεί επικίνδυνα ανάμεσα στο όνειρο και τη πραγματικότητα. Αργότερα περνά στον χώρο του κινηματογραφικού ντοκιμαντέρ αφήνοντας κι εκεί το ανεξίτηλο στίγμα του. Περί τα μέσα του ’70 βιώνει μια προσωπική απώλεια και δυστυχία που τον κάνει να στραφεί από αυτό που βλέπει σε αυτό που νιώθει όπως χαρακτηριστικά ο ίδιος αναφέρει. Αποτραβηγμένος από τον κόσμο κάπου στη Nova Scotia του Καναδά, δημιουργεί «κατασκευασμένες» εικόνες που μοιάζουν με προσωπικά ξόρκια στη μοίρα και σε όσα αυτή έφερε.

Μια φωτογραφία αυτής της περιόδου είναι και η παραπάνω για την οποία ο Νεουρκέζος ρόκερ Lou Reed είπε: Κοίταζα τη φωτογραφία του Robert Frank “sick of goodby’s” από το βιβλίο του “The lines of my hand”. Στιγμές πριν, είχα ακούσει ένα τραγούδι του Johnny Cash που ονομάζεται “I wish I was crazy again”. Τότε, μέσα από αυτό το “goodbyes” του βιβλίου, σκέφτηκα τους παλιούς φίλους που έφυγαν μια για πάντα και ποτέ ξανά δεν θα ιδωθούν στη ζωή, και εξεπλάγην από την ένταση της θλίψης της ζωής αλλά και τις λυτρωτικές της ιδιότητες, όπως αυτές αντικατοπτρίζονται στη κίνηση αυτής της εικόνας. Με τον Johnny Cash τώρα, σου γεννιέται η επιθυμία να τα δεις όλα και πάλι, να βγεις έξω στην άγρια φλόγα της ζωής μια ακόμη φορά, μονάχα για να καείς για πάντα και ποτέ να μην ιδωθείς ξανά, παρά μόνον σε αυτές τις φωτογραφίες «αντίο», που κινούνται πέρα ​​από την απλή περιγραφή. Οι φωτογραφίες μιλούν για την αποδοχή των πραγμάτων ως έχουν.Για τον αναπόφευκτο θάνατο όλων μας… και… η τελευταία φωτογραφία, αυτή η τελική άνευ πόζας λήψη, υπάρχει για να μας θυμίζει τους φίλους μας, την απώλεια των στιγμών που είχαμε στο παρελθόν και οι οποίες είχαν αιχμαλωτιστεί μονάχα στο φιλμ και σε ασπρόμαυρο. Ο Frank ήταν εκεί… και το είδε… και το κατέγραψε με μια τέτοια λεπτότητα που μας κάνει να κοιτάζουμε με δέος… τις καρδιές μας να χτυπάνε με τις αναμνήσεις των χαμένων φίλων και των τραγουδιών. Το να εύχεσαι ανέμελους χρόνους μια τελευταία φορά και αυτό να το παγώνεις στη μνήμη της φωτογραφικής μηχανής είναι το λιγότερο που μπορεί ένας μεγάλος καλλιτέχνης να κάνει. Ο Robert Frank είναι ένας σπουδαίος δημοκράτης. Είμαστε όλοι σε αυτή τη φωτογραφία. Η μπογιά στάζει στον καθρέφτη σαν αίμα. Βαρέθηκα τους αποχαιρετισμούς. Και δεν είμαστε όλοι έτσι, αλλά είναι ωραίο να το βλέπεις ειπωμένο.

Κείμενο-μετάφραση: Δημήτρης Τσεβάς.